Głównym celem każdego szkolenia BHP jest podniesienie poziomu bezpieczeństwa wśród pracowników różnych branż. Jednak sama znajomość przepisów to za mało – kluczowe jest również przestrzeganie zasad i wykonywanie pracy zgodnie z wymaganiami BHP. Jednym z najważniejszych obowiązków pracownika jest stosowanie środków ochrony indywidualnej, które zostały wskazane przez pracodawcę na podstawie oceny ryzyka zawodowego.
Środki ochrony indywidualnej definicja
Środki ochrony indywidualnej to wszelkie elementy wyposażenia używane lub noszone przez pracownika w celu zapewnienia mu ochrony przed jednym, lub wieloma zagrożeniami wynikającymi z obecności niebezpiecznych, lub szkodliwych czynników w środowisku pracy. W skład tych środków wchodzą również różnego rodzaju akcesoria i dodatki przeznaczone do ochrony pracownika.
Pracodawca ma obowiązek zapewnienia środków ochrony indywidualnej bez żadnych kosztów po stronie pracownika. Te środki stosowane są do ochrony zdrowia pracownika przed działaniem niebezpiecznych oraz szkodliwych czynników związanych z wykonywaną pracą. Dodatkowo pracodawca musi poinformować pracowników o właściwym sposobie użytkowania tych środków, np. poprzez dostarczenie odpowiednich instrukcji. Pracownik potwierdza pisemnie, że zapoznał się z tymi wskazówkami.
Środki ochrony indywidualnej – przykłady
Do środków ochrony indywidualnej zalicza się:
Odzież ochronną, taką jak kombinezony, kurtki, kamizelki, bluzy, spodnie, fartuchy.
Ochronę kończyn, w tym rękawice, obuwie, ochraniacze kolan, łokci, dłoni.
Ochronę głowy, np. hełmy.
Ochronę twarzy i oczu, m.in. okulary ochronne, gogle, osłony twarzy.
Ochronę słuchu, np. nauszniki, wkładki przeciwhałasowe.
Środki ochrony układu oddechowego, np. półmaski, maski, sprzęt izolujący z doprowadzeniem powietrza.
Środki zabezpieczające przed upadkiem z wysokości.
Stosowanie środków ochrony indywidualnej
Zasady stosowania środków ochrony indywidualnej określa załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 roku dotyczącego ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003, Nr 169, poz. 1650, ze zm.), jak również rozdział dziesiąty Kodeksu pracy.
Skutki nieprzestrzegania zasad przez pracodawcę
Pracodawca, który nie przestrzega przepisów dotyczących stosowania środków ochrony indywidualnej, popełnia wykroczenie, za które grozi wysoka grzywna, niezależnie od tego, czy doszło do wypadku spowodowanego brakiem odpowiednich środków ochrony, czy nie. Samo zignorowanie przepisów BHP jest wystarczającą podstawą do nałożenia kary. Wysokość grzywny zależy od konkretnej sytuacji, ale mieści się w przedziale od 1000 do 30 000 zł. W przypadku poważnych zaniedbań związanych z bezpieczeństwem pracodawca może zostać ukarany nawet karą pozbawienia wolności na okres do trzech lat.
Podsumowanie – środki ochrony indywidualnej
Używanie środków ochrony indywidualnej jest kluczowym środkiem zapobiegającym wypadkom przy pracy oraz chorobom zawodowym i parazawodowym. Nie można lekceważyć konieczności ich stosowania. Przestrzeganie zasad w sprawie środków ochrony indywidualnej reguluje załącznik nr 2 oraz Kodeks Pracy.
